Po Dharma

Thay lời của BBT : Chế Linh và Po Dharma là hai chí hữu người Chăm thường chung vai sát cánh với nhau trong phong trào đấu tranh văn hóa Champa tại hải ngoại kể từ 1982.

Năm 2007, Chế Linh rút tên ra khỏi ban tổ chức Đại Hội Champa nhằm kỷ niệm 175 vương quốc Champa bị xóa bỏ trên bản đồ để được phép trở về Việt Nam làm nghề ca hát, trong khi đó Ts Po Dharma quyết tâm phải tổ chức cho bằng được đại hội này. Đây là điểm móc thời gian của sự ly cách giữa Chế Linh và Po Dharma. Kể từ đó, Chế Linh tung ra hàng loạt email gởi cho bà con Chăm nhằm kết tội Po Dharma là người chủ trương chia rẻ dân tộc qua lối hành văn vô cùng táo bạo với bao cụm từ thô thiển và dơ bẩn.

Đây là bức thư đầu tiên của Po Dharma có đôi lời với Chế Linh mà chúng tôi xin đăng nguyên văn của bài viết. 

Chế Linh,

Bạn và tôi là hai người xuất thân cùng một quê hương và học chung một lớp. Năm 1968 tôi ra đi để tham gia phong trào Fulro, bạn thì ở lại quê nhà để làm nghề ca hát. Tôi không bao giờ trách bạn tại sao chúng tôi phải hy sinh xương máu trên bãi chiến trường, trong lúc đó bạn sống yên vui trên đỉnh cao của sự xa hoa ở thành thị phố phường. Ðây là quyền nhận thức và chí hướng riêng tư của mỗi người đối với quê hương đổ nát của họ.

Sau 5 năm sống chết trên bãi chiến trường, tôi sang Pháp để làm nghĩa vụ của tôi, còn bạn thì vượt biên ra đi tìm tự do tại Gia Nã Ðại sau mấy năm trong ngục tù của cộng sản, một chế độ mà bạn không bao giờ chấp nhận đội trời chung. Kể từ đó, tôi và bạn trở thành hai người chí hữu, cùng nằm trong phong trào đấu tranh văn hóa Champa tại hải ngoại. Mục tiêu chung của bạn và tôi không nhằm đòi quyền tự quyết của dân tộc để phục hưng lại vương quốc Champa tự trị hay độc lập, mà là dấn thân vào cuộc vận động vô cùng gay go làm thế nào để dân tộc Chăm không bị xóa tên ra khỏi bản đồ chủng tộc của thế giới vào thế kỷ thứ 21 này, không phải vì chính sách diệt chủng của một chế độ, mà là bị đồng hóa thành một tập thể người Chăm lai căng mất gốc trước sức ép khổng lồ của một cộng đồng tập trung hơn 85 triệu người Kinh trên dải đất Việt Nam hôm nay.

Những hiện tượng chống phá lẫn nhau do một vài trí thức Chăm gây ra tại hải ngoại kể từ năm 1996, những xu hướng tiêu cực của đại đa số trí thức Chăm tìm cách lui về thế an phận, chồng chất lên trên những thực trạng văn hóa suy đồi của dân tộc Chăm hôm nay, từ chủ đề ngôn ngữ chữ viết, lễ hội Kate cho đến phong tục tập quán, tôn ti trật tự, v.v. tôi chưa nói đến phong trào lợi dụng diễn đàn email hay website để kết tội và phỉ báng nhau, đã cấu thành một bi kịch của xã hội đang diễn ra trước mắt bạn tại quê nhà và hải ngoại hôm nay. Ðó là điềm báo hiệu cho sự nguy cơ có tác hại lớn lao đến sự sống còn của dân tộc Chăm trong thế kỷ thứ 21 này.

Cũng vì ý thức đến mối đe dọa khủng khiếp lên trên định mệnh của dân tộc Chăm, bạn đã chấp nhận lãnh trọng trách để tổ chức Ðại Hội Champa 2007 nhằm kỷ niệm 175 năm quê hương Champa thân thương của bạn bị xóa bỏ trên bản đồ, qua buổi lễ tuyên thệ trước bậc thần linh Champa rất là nghiêm trang do bạn chủ trì vào ngày 8-7-2006 tại Sacramento (Hoa Ky) có sự hiện diện của tôi.

1). Khúc quanh trong mối liên hệ

Chưa đầy 3 tháng sau, tức là ngày 28-11-2006, bạn viết thư xin rút tên ra khỏi Ðại Hội Champa 2007 với lý do là Ðại Hội này “không mang lại sự ích chung cho đồng bào” nhưng trên thực tế, bạn rút lui để được phép trở về Việt Nam hợp tác với chính quyền Hà Nội. Kể từ đó, bạn tìm cách chống phá một cách quyết liệt dự án Ðại Hội Champa 2007 và tẩy chay những ai tham gia đại hội này, trong đó có tôi.

Thư từ chức của bạn viết ngày 28-11-2006 đánh dấu một khúc quanh mới trong mối liên hệ giữa tôi và bạn. Kể từ đó, tôi không xem bạn là người chí hữu của tôi nữa, vì bạn đã phản bội lời thề, là người dám lường gạt bậc thần linh Champa, là chiến sĩ bỏ rơi đồng đội để chạy trốn, là nhân vật quay lưng với quê hương Champa đổ nát, để làm vừa lòng cho một chế độ. Ðây là trọng tâm của vấn đề mà chính bạn là người sáng tạo ra biến cố, đã đưa đẩy xã hội Chăm đi vào hố thẩm từ mấy năm qua.

2). Làn sóng đập phá những chí hữu

Sự trở về Việt Nam của bạn, kéo theo một làn sóng đập phá những chí hữu không đồng tình với bạn, cấu thành một yếu tố tích cực đã biến xã hội Chăm thành hai nhóm rõ rệt: nhóm ủng hộ bạn trở về Việt Nam và nhóm chống lại thái độ của bạn về hành động quay lưng với quê hương Champa đổ nát, qua tiếng nói của Harak Champaka và Anakhan Champa, tức là hai cơ quan ngôn luận của dân tộc Chăm tại hải ngoại.

Dù bạn là người chuyên làm nghề ca hát, nhưng bạn cũng là một nhân vật tiêu biểu của dân tộc. Chính vì thế, mỗi bước đi, lời nói hay hành động của bạn không phù hợp với giá trị truyền thống của dân tộc Chăm đều có tác hại lớn lao mà không ai có thể đo lường được hậu quả của nó. Thư rút lui của bạn ra khỏi Ðại Hội Champa 2007 là một thí dụ điển hình.

Bạn là ca sĩ thường mặc áo lính Việt Nam Cộng Hòa, hô hào chống giặc cộng. Nhưng hôm nay, chính bạn là người thay đổi màu cờ của chiến sĩ chống cộng để trở thành một ca sĩ thân cộng, kéo theo hành động chống phá những trí thức Chăm không cùng quan điểm của bạn, trong đó có tôi. Chính đó là nguyên nhân buộc cơ quan ngôn luận Champaka phải đưa bạn ra ánh sáng để phân tích vấn đề. Và chính đó cũng là động cơ đã đưa đẩy cộng đồng trí thức người Chăm tại hải ngoại không còn tin vào bạn nữa.

Ðối với tôi, dù bạn có mặc áo Việt Nam Cộng Hòa để chống Cộng Sản hay bạn phất cờ Cộng Sản để chống lại Việt Nam Cộng Hòa, thì đây là sự chọn lựa mang yếu tố chính trị, cấu thành một quyền thiêng liêng của bạn mà tất cả mọi người, trong đó có tôi, phải triệt để tôn trọng tại quốc gia dân chủ tự do này. Nhưng bạn không có quyền dựa vào thế lực thân cộng này để tìm cách đập phá Ðại Hội Champa 2007, tuôn ra những lời lẽ khiếm nhã để tẩy chay những trí thức Chăm không đồng tình với quan điểm của bạn.

Hết đã đảo cộng sản, bạn lại quay đầu hoan hô cộng sản. Ðây cũng không phải là một chủ đề liên hệ đến dân tộc Chăm. Nhưng sau ngày quyết định của bạn trở về Việt Nam, dân tộc Chăm đang chứng kiến một hiện tượng rất là mới lạ đó là sự xuất hiện của bạn trên diễn đàn email để bôi nhọ và tìm cách đánh gục cho bằng được Po Dharma, với luận điệu vô cùng táo bạo và phong cách hành văn vô cùng thô thiển mà tôi chưa từng gặp trong văn chương hiện đại của người Chăm. Bên cạnh hiện tượng của bạn, còn xuất hiện một làn sóng email của những tên nặc danh như Moham, Jayapandu cho đến tên nặc danh như Bá Văn Anh, Thành Quang Hoàng, Ðàng Năng Thạnh, Quảng Thành An, v.v., trong đó có cả email nặc danh của bạn và của ông Sang Luu ở Hoa Kỳ cũng nhằm sử dụng một thể loại văn chương dơ bẩn đó để đập phá tôi. Ðiều này đã chứng minh rằng bạn có liên hệ trực tiếp hay gián tiếp với nhóm chuyên viết email nặc danh cấu thành một lực lượng chỉ đạo hầu biến xã hội Chăm thành môt không gian thường trực của sự cấu xé lẫn nhau. Ðây là một hiện tượng chính trị rất là mới mẽ mà bạn không thể bỏ qua được.

3). Hai bức thư điển hình

Chỉ cần đọc qua nội dung 2 bức thư sau đây của bạn, dân tộc Chăm sẽ nhận rõ thế nào là văn chương dơ bẩn mà bạn đã sử dụng nhằm triệt hạ tôi.

1). Trong email gởi cho bà con Chăm viết ngày 17-3-2007, tức là trước 4 tháng của Ðại Hội Champa, bạn kết tội tôi là nhân vật “phản nghịch, vô đạo đức” là “những tên ma quỷ” của người Chăm về tội lấy tên Po (Po Dharma) tức là “Ngài”, danh xưng của vua chúa và thần linh Champa.

Bạn tên thật là Lưu Văn Liên, nhưng bạn tự xưng là Chế Linh, cũng là tên vua chúa Champa. Bạn là người đã từng lường gạt thần linh Champa vào tháng 7 năm 2006. Thế thì tại sao bạn lại dạy cho tôi một bài học về tinh thần đạo đức đối với thần linh Champa!.

Cũng trong email này, bạn quyết tâm “trừng trị những thành phần mang nhãn trí thức mà đầu óc chứa toàn phân bẩn thỉu” như tôi. Sau đó bạn kết luận rằng tôi “đúng là những thứ ăn cứt còn giám lý giải một cách bừa bãi, liều mạng”.

Tôi và bạn đều là người Chăm cùng chung một nguồn gốc của lịch sử. Dù trong hoàn cảnh nào đi nữa, tôi cũng là con người như bạn, chứ không phải là loài thú vật. Tại sao bạn không tìm ra những ngôn từ trong sạch hơn trong cuộc đối thoại giữa người trí thức Chăm hôm nay, mà phải vây mượn cả ngôn từ “thứ ăn cứt, phân bẩn thỉu” để ám chỉ cho tôi.

2). Trong email gởi cho bà con Chăm viết ngày ngày 25-12-2009, bạn đã chọn lựa 19 ngôn từ (tôi đã đếm kỹ con số này) dơ bẩn và thô thiển nhất để lên án tôi là người “thóa mạ, vô trách nhiệm, ngu xuẩn, nông cạn, tâm địa độc ác, không phân biệt bạn thù, bươi mốc người khác, triệt hạ trí thức Chăm, cục bộ, hẹp hòi, ích kỷ, tệ hại, tâm địa xấu xa, chưởi bới loạn xạ, hiểm độc, dã man, xấu hổ, vô bổ, nguy hiểm”.

Tôi cũng không ngạc nhiên cho lắm khi đọc email này, vì bạn chỉ lập đi lập lại những ngôn từ mà phe nhóm của bạn và tổ chức nặc danh thường lên án tôi từ mấy năm qua và gần đây nhất là thư của Lâm Gia Tân (con rể của cựu dân biểu Lưu Quang Sang) viết ngày 11-8-2010. Nhưng điểm đáng chú ý nhất là bạn học thêm một bài chính trị của chế độ đã từng sử dụng đối với tôi: muốn đánh bại tổ chức Champaka, tức là phong trào  đấu tranh văn hóa Champa tại hải ngoại, thì bạn phải dập tan trước tiên Po Dharma tức là nhân vật cầm đầu. Ðây là chiến lược quá quen thuộc trong lịch sử đấu tranh chính trị.

4). Thành phần phe nhóm của bạn

Từ ngày quyết định trở về Việt Nam, bạn luôn luôn cho rằng “dân tộc Chăm, xã hội Chăm, trí thức Chăm” rất ngao ngán về Ts. Po Dharma, không còn tin tưởng vào ông ta nữa. Có chăng đây chỉ là thể loại văn chương chính trị nhằm che mắt quần chúng. Vì rằng, nếu người ta đếm kỹ lại thì chỉ có 4 người duy nhất trên tổng số 130 000 người Chăm tại Việt Nam mà Harak Champa đã đưa ra bàn luận, đó là: Chế Linh, Nguyễn Văn Tỷ, Chế Mỹ Lan và Lâm Gia Tân.

Dân tộc Chăm có hàng ngàn trí thức trong và ngoài nước. Tại sao chỉ có 4 người Chăm tham gia với bạn để xây dựng những vụ án thô thiển này?

Trong 4 người này, tôi không ngần ngại cho rằng ông Nguyễn Văn Tỷ là người có thái độ không đứng đắn cho lắm không phải đối với tôi mà là đối với di sản lịch sử.

Chế Linh

Sau ngày hội thảo về ngôn ngữ chữ viết Chăm tại Kuala Lumpur 2006 mà tôi đã bỏ bao thì giờ để xin tài khoản của Nhật, Pháp và Mã Lai hầu thực hiện dự án, tất cả 15 đại biểu Chăm trong hội thảo đều ký vào biên bản công nhận là giáo trình giảng dạy tiếng chăm của Ban Biên Soạn Sách Chữ Chăm có vấp phải vài sai lầm mang tính cách yếu tố ngôn ngữ và yêu cầu phải chỉnh đốn để thống nhất lại ngôn ngữ chữ viết Chăm. Với tư cách là chủ nhiệm của dự án, tôi cũng gởi một bản tường trình của hội thảo kèm theo tất cả bài phát biểu cho Bộ Giáo Dục Việt Nam, cơ quan tài trợ của Pháp, Nhật và Mã Lai. Thế nhưng khi trở về Việt Nam, Nguyễn Văn Tỷ lại quay đầu lên án tôi là người Chăm chống phá Ban Biên Soạn, kéo theo sự ra đời của nhóm nặc danh và đưa cả Chế Linh vào phe nhóm nhằm viết email mạ nhục và chà đạp lên thanh danh của tôi. Ðây cũng là một biến cố bí ẩn mà dân tộc Chăm cần biết đâu là xuất xứ của nó và tại sao Nguyễn Văn Tỷ lại hành động như thế có ích lợi gì cho dân tộc này và nhất là cho di sản ngôn ngữ chữ viết Chăm!

5). Vi phạm nhân quyền người khác

Nhân danh là thành viên trong một xã hội, bạn cũng như ông Nguyễn Văn Tỷ có quyền đứng ra tẩy chay tôi ra khỏi cộng đồng Chăm nếu cần, một khi tôi đã làm gì tổn thương đến danh dự và quyền lợi của dân tộc. Tôi rất hoan nghênh công tác này vì đây là sự cần thiết nhằm loại trừ những thành phần trí thức Chăm, dù là Po Dharma đi nữa, có thái độ không nghiêm túc đối với xã hội. Nhưng tôi trách nhất là bạn và ông Nguyễn Văn Tỷ, dù sao cũng là thành phần tiêu biểu cho giới trí thức Chăm, hai nhân mà tôi đã từng khâm phục về tấm lòng thiện chí đối với xã hội, chỉ biết lên án tôi là người “phá rối xã hội, triệt hạ trí thức Chăm, gây chia rẽ dân tộc, v.v.” nhưng không bao giờ nêu ra một bằng chứng cụ thể nào, dù là nhỏ nhoi đi nữa, như biến cố đã xảy ra ngày nào, tháng nào, v.v.?, nếu tôi viết bài thì bài đó đăng ở đâu, năm nào, trang nào, v.v?, hầu chứng minh cho lời nói của mình.

Dù là bài viết của Abd. Karim, Dominique Nguyen, Musa Porome, Vinh Thanh, N. Weber, Andy Kieu, v.v. hay bài viết chung của Ban Biên Tập Harak Champaka, Anakhan Champa, thì bạn và Nguyễn Văn Tỷ cứ nhắm mắt cho rằng Po Dharma là tác giả. Ðây là thể loại văn chương chính trị thường xảy ra trong một chế độ tài và đảng trị nhằm tiêu diệt những tổ chức thù địch. Tiếc rằng, tại quốc gia pháp lý, đây là hành động mạ nhục và phỉ báng người khác mà luật pháp không cho phép. Bạn là người sinh sống ở Gia Nã Ðại và Nguyễn Văn Tỷ dù sao cũng là người xuất thân từ trường Pháp, tại sao không biết những qui ước tối thiểu này? Chính đó là hiện tượng đáng tiếc nhất trong cuộc đối thoại và trao đổi không nghiêm túc cho lắm giữa trí thức Chăm hôm nay.

Một khi bạn và Nguyễn Văn Tỷ là bậc đàn anh không làm gương mẫu trong cuộc đối thoại, thì Chế Lỹ Lan và Lâm Gia Tân là thế hệ trẻ nối gót xử dụng văn chương dơ bẩn để mạ nhục tôi, thì là đều tất nhiên trong xã hội Chăm đang lâm vào con đường thoái hóa hôm nay.

6). Vai trò của những tên nặc danh

Ðể tiếp viện cho 3 người Chăm quá ít ỏi này, một lực lượng nặc danh phải đứng ra để tiếp tay cho bạn. Tôi không biết bạn là người kêu gọi nhóm nặc danh này giúp đỡ hay họ tự tiện hành động?

Những tên nặc danh này là ai? Họ là người Chăm thật sự hay là những nhân vật phản gián chuyên nhúng tay vào nội bộ của người Chăm để gây rối và phân rã cộng đồng xã hội này?

Mỗi lần bạn viết bài lên án tôi, thì bên cạnh ấy cũng có tên nặc danh viết email phụ họa. Vào tháng 2 năm 2010, sau bức thư của bạn nhằm mạ nhục tôi, thì có hai tên nặc danh là Bá Văn Anh và Thành Quang Hoàng tiếp tay cho bạn liền. Tuần vừa qua, tức là ngày 17-10-2010, bạn kêu gọi bà con Chăm tẩy chay tôi, thì có hai tên nặc danh khác là Ðàng Năng Thạnh (viết ngày 20-10-2010) và Quảng Thành An (viết ngày 22-10-2010) cũng đứng ra phụ họa cho bạn. Tại sao?

Thông thường, thư nặc danh chỉ xuất hiện khi tánh mạng của người viết bị đe dọa trong một chế độ độc tài đảng trị. Tiếc rằng thư tẩy chay Po Dharma không mang nội dung chống phá nhà nước Việt Nam, thế thì tại sao họ không dám ra mặt mà phải lấy tên nặc danh? Chính đó là vấn đề mà trí thức Chăm hôm nay thường bàn đến.

Nhân tiện đây, tôi xin khẳng định với bạn rằng mọi mưu đồ mà bạn đưa ra nhằm đập phá và tẩy chay Po Dharma chỉ là chiến lược sai lầm, tốn công và bỏ phí thì giờ vô ích. Vì rằng những thể loại văn chương của bạn và bè nhóm của bạn không thể làm thay đổi lập trường và chủ trương đấu tranh của tôi trong hiện tại và cả tương lai.

7). Trở lại chiến trường chống phá

Từ ngày bạn rút tên ra khỏi Ðại Hội 2007, bạn và bè nhóm đã bỏ ra quá nhiều thì giờ viết email để đưa tên tôi lên diễn đàn, nhưng tôi không bao giờ trả lời cho bạn hay cho bất cứ ai.

Nếu tôi không trả lời cho bạn, không phải vì tôi không biết trả lời hay tôi không dám trả lời cho bạn, mà vì một số chí hữu và Harak Champaka đã phản hồi cho bạn rồi. Thêm vào đó, tôi cũng không muốn nhắc đến tên bạn nữa, một người đã từng phản bội với lời thề trước bậc thần linh Champa, quay lưng với quê hương đổ nát và bỏ rơi đồng đội chạy trốn trong khi chiến trường chưa nổ súng. Chỉ có thế thôi.

Sau chín tháng vắng bóng, ngày 17-10-2010, tức là tuần vừa qua, bạn vẫn còn ngoan cố viết email cho bà con Chăm trong đó bạn tự giới thiệu cho mình là người “đại diện cộng đồng Chăm trong và ngoài nước” nhằm lên án tôi là “huyệt đạo nằm trong chiến lược đánh phá anh em đồng tộc, làm rối loạn cộng đồng & cũng từ các huyệt đạo này đã hủy diệt thanh danh và chôn sống đời Pgs, Ts Po Dharma (...) nhà ta đã bị mất trí, không còn minh mẫn”.

Ðọc qua nội dung tất cả thư từ của bạn gởi cho bà con Chăm gần 3 năm qua, trong đó có email này, tôi có cảm giác rằng bạn đang bỏ nghề ca sĩ để làm nghề “viết mướn” cho một chế độ hay cho bè nhóm của bạn thì đúng hơn. “Viết mướn”, là dùng ngòi bút để hạ bệ, tẩy chay người khác nhằm phục vụ cho một chế độ hay bè nhóm, nhưng không cần đưa ra một bằng chứng cụ thể gì. Bạn lên án tôi “đánh phá anh em đồng tộc, làm rối loạn cộng đồng” là một bằng chứng cụ thể.

8). Vai trò của Champaka

Cũng vì hành động thiếu chân chính của bạn mà cơ quan ngôn luận Harak Champaka và Anakhan Champa đã đưa bạn ra ánh sáng để phân tích những nguyên nhân của biến cố hầu làm sáng tỏ vấn đề, chứ không phải dùng “dao to búa lớn” để triệt hạ nhau như bạn thường rêu rao trong thư của bạn, vì cơ quan ngôn luận này không có thì giờ để làm những trò nhảm nhí đó.

Ðây là 8 thái độ của bạn không phù hợp với giá trị truyền thống của dân tộc Chăm mà Harak Champa đã đưa ra phân tích nhằm giúp cho bà con Chăm biết đâu là nguyên nhân của biến cố:

1). Trong cuộc đấu tranh để bảo vệ cho sự sống còn của dân tộc Chăm qua dự án Ðại Hội Champa 2007, bạn lại bỏ rơi đồng đội để chạy trốn, hầu làm hài lòng cho một chế độ.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là hành động thiếu trách nhiệm của bạn đối với lịch sử.

2). Bạn là người không biết đọc và cũng không biết viết tiếng Chăm. Cũng vì quá nôn nóng để được phép trở về Việt Nam, bạn giả mạo chữ ký của trí thức Chăm tại hải ngoại để gởi về Việt Nam vào ngày 5-2-2007 nhằm ủng hộ sự cải biên sai lầm về ngôn ngữ chữ viết Chăm của Ban Biên Soạn Sách Chữ Chăm, tức là cơ quan giáo dục của chính quyền Hà Nội.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là hành động phi pháp của bạn về tội mạo danh trí thức Chăm để làm vừa lòng cho một chế độ hay cho bè nhóm của bạn.

3). Hết giả mạo chữ ký, bạn lại mạo tên Cham Chek nhằm viết email nặc danh vào ngày 6-7-2007 để mạ nhục Po Dharma và phỉ báng ông Hassan Po Klaong (Từ Công Thu) và Musa Porome (Thành Công Thỏa), ba nhân vật nằm trong ban điều hành của IOC-Champa.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là cử chỉ thiếu lương thiện của bạn đối với bạn bè và người chí hữu.

4). Trong cuộc đối thoại giữa người trí thức Chăm (email viết ngày 17-3- 2008), bạn gán cho Po Dharma là “thứ ăn cứt” là người có “đầu óc chứa toàn phân bẩn thỉu”.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là thái độ quá lỗ mãng của bạn. Vì người trí thức Chăm chân chính, không bao giờ vây mượn thành ngữ “thứ ăn cứt” để bàn chuyện với nhau trong xã hội.

5). Bạn bỏ công lao viết hàng loạt email gởi cho bà con Chăm một cách liên tục nhằm mạ nhục Po Dharma, tẩy chay tổ chức IOC-Champa và đập phá cơ quan ngôn luận Champaka về tội không đồng quan điểm của bạn. Nếu cần, tôi sẽ đăng nguyên văn những email của bạn.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là phong cách cư xử không nghiêm túc của bạn.

6). Bạn tung ra bao dự án như thành lập Nhà Văn Hóa Champa, trùng tu đền Po Nagar, v.v., nhưng bà con Chăm không thấy bóng dáng ở đâu.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là hành động lường gạt thiên hạ của bạn. Nếu bạn không tìm ra phương tiện để thực hiện dự án, thì ít ra bạn phải cho bà con Chăm biết tại sao?

7). Và gần đây nhất, vào tháng 8 và 9 năm 2010, Lâm Gia Tân, một thanh niên Chăm viết email mạ nhục và tố cáo Po Dharma trước chính quyền Pháp về tội tham nhũng tiền học bổng của Gs. Thành Phần (đại học TPHCM), nhưng bạn cho đó là thái độ đáng hoan hô, vì người Chăm biết làm nghề tố cáo nhau tại hải ngoại.

Ðối với tổ chức Champaka, đây là tinh thần cục bộ của bạn nhằm hùa theo phe nhóm một cách mù quáng để ám hại người khác.

8). Hết quảng cáo cho mình làm đại diện của dân tộc Cham tại cơ quan UNESCO của Liên Hiệp Quốc khi bạn có mặt tại Việt Nam vào năm 2008, hôm nay (email viết ngày 17-10-2010), bạn lại tự xưng là người “đại diện cộng đồng Chăm trong và ngoài nước” để kêu gọi Po Dharma và tổ chức Champaka phải chấm dứt hành động viết bài nhằm chia rẽ dân tộc Chăm.

Ðối với tổ chức Champaka, đây chỉ là lời tuyên bố mang tính cách kịch bản văn nghệ, vì cơ quan UNESCO không biết bạn là ai và dân tộc Chăm cũng không ai bầu bạn để làm đại diện cho họ.

Ðó là 8 sai lầm của bạn. Nếu cho rằng bạn không có những hành động như trên, thì bạn có quyền lên tiếng, nhưng phải nêu ra dữ kiện thuyết phục và nghiêm túc, để Champaka đính chính lại với bà con Chăm. Chính đó là mục tiêu của các cuộc trao đổi với nhau trên tinh thần xây dựng và nghiêm túc.

Theo tôi bạn còn vấp phải một sai lầm thứ chín nữa, quan trọng hơn, đó là bạn không bao giờ trả lời cho câu hỏi liên quan đến những sai lầm của bạn mà cơ quan ngôn luận Champaka đã nêu ra, nhưng bạn chỉ phản hồi bằng những lời văn chưởi bới, hạ bệ, phỉ báng người khác và đổ tội cho Po Dharma là người chủ trương triệt hạ bạn . Chính đó là thái độ không nghiêm túc của bạn mà tôi không ưa thích cho lắm.

Cũng vì không chấp nhận 8 thái độ của bạn đã làm tổn thương đến danh dự và quyền lợi dân tộc Chăm, mà cơ quan ngôn luận Harak Champa phải đưa vấn đề của bạn ra phân tích từ mấy năm qua. Kể từ đó, Champaka trở thành đối tượng thù địch của bạn.

Nhân dịp này, tôi xin khẳng định lại với bạn rằng Champaka không phải là “trung tâm hòa đồng hay hòa giải dân tộc” như bạn và nhiều người Chăm hiểu lầm, mà là một cơ quan ngôn luận tức là phong trào đấu tranh văn hóa Champa tại hải ngoại nhằm xây dựng lại một xã hội Chăm lành mạnh hơn và thật thà hơn; một xã hội không còn những nhân vật gian manh tìm cách lường gạt bà con Chăm nữa; một xã hội không còn ai dám chà đạp lên danh dự, quyền lợi và di sản văn hóa Chăm nữa; một xã hội không còn những tên nặc danh thao túng trên diễn đàn email để mạ nhục và tố cáo lẫn nhau nữa, v.v..

Nếu cá nhân bạn hay bất cứ ai còn chà đạp lên danh dự, quyền lợi và di sản văn hóa Champa thì tôi tin rằng tổ chức Champaka còn tiếp tục đấu tranh để bảo vệ cho dân tộc này. Chính vì thế, bạn hay bất cứ ai viết email kêu gọi tổ chức Champaka nên ngừng viết bài hay ngừng bút chiến, v.v. chỉ là công tác tốn thì giờ vô ích. Vì Harak Champaka và Anakhan Champa là cơ quan ngôn luận có mục tiêu chuyển tải những sự thật đến bà con Chăm, phân tích và nhận định những biến cố đã xảy ra trong xã hội này. Một khi bạn tự động đứng ra kêu gọi chính bản thân của bạn hay phe nhóm của bạn không làm phiền hà đến xã hội Chăm nữa, thì tôi tin rằng tổ chức Champaka không còn viết về bạn nữa. Chỉ có thế thôi.

Kết luận

Thư của tôi viết cho bạn hôm nay là thư đối thoại. Nếu bạn thấy chỗ nào không trung thực, thì bạn cứ cho tôi biết để tôi chỉnh đốn nó lại, với điều kiện là bạn phải nghiêm túc hơn, không nên dùng những ngôn từ quá lỗ mãng và thô thiển để đối thoại với nhau nữa. Và bức thư này không nhằm lên án hay phê phán bạn mà chỉ nêu ra những sai lầm của bạn một cách trung thực, dựa vào những bằng chứng cụ thể và rõ ràng (như chủ đề, ngày tháng, v.v.) để bạn có dịp ôn lại những tiến trình của biến cố đã xảy ra hầu giúp bạn xác định lại đâu là vai trò và vị trí của bạn trong xã hội Chăm hôm nay.

Cuối thư, tôi muốn nhắn nhủ với bạn rằng nếu bạn muốn tôi và bạn còn gặp nhau trên chặng đường đấu tranh gay go để làm một chút gì cho quê hương đổ nát này như bạn thường nói với tôi, thì bạn phải nên trả lời cho tôi một cách thành thật đâu là “nguyên nhân đã đưa đẩy bạn gây ra 8 biến cố sai lầm” mà tôi vừa nêu ra, cấu thành yếu tố đã gây ra bao khủng hoảng trong xã hội Chăm hôm nay.

Sự trả lời của bạn sẽ giúp tôi đánh giá lại thế nào là vị trí của tôi đối với bạn trong cuộc hành trình để làm một chút gì cho quê hương đổ nát này. Harak Champaka sẵn sàng đăng tải nguyên văn thư phản hồi của bạn.

Từ mấy năm qua, bạn luôn luôn kêu gọi dân tộc Chăm phải đoàn kết. Theo tôi, bạn không nên bỏ thì giờ vô ích để viết thư kêu gọi nhau đoàn kết mà bạn nên đề nghị những giải pháp thiết thực cho vấn đề đoàn kết đó.

Theo quan điểm của tôi, muốn bàn đến đoàn kết, thì tất cả nhận vật chủ chốt trong xã hội Chăm tại hải ngoại hôm nay, trong đó có bạn, phải chấp nhận ngồi chung một bàn để đối thoại với nhau một cách trực tiếp kể cả chỉ mặt đặt tên nếu cần, nhưng phải tôn trọng lẫn nhau trên tinh thần đấu tranh dân chủ, đưa ra quan điểm của mình một cách nghiêm túc, công khai, không sợ sệt để đi tìm những sai lầm trong quá khứ hầu xây dựng lại những dự án tương lai chung cho dân tộc.

Xin hứa với bạn rằng tôi sẵn sàng có mặt trong bất cứ phiên họp, hội thảo hay hội luận nào mà bạn thấy cần thiết để trả lời cho bất cứ câu hỏi nào của bà con Chăm về quan điểm của tôi liên quan vấn đề xã hội Chăm, nhất là chủ đề đoàn kết dân tộc hôm nay. Ðây cũng là dịp để trí thức Chăm có cơ hội gặp nhau, đối thoại với nhau về những sự khác biệt trong tư tưởng đấu tranh hầu chôn vùi đi những sai lầm đã xảy ra trong quá khứ và định hướng lại một dự án tương lai thuyết phục hơn.

Xã hội là không gian liên đới giữa những thành viên cùng xuất thân từ một nguồn gốc lịch sử. Chính vì thế, muốn không gian liên đới còn tồn tại thì dân tộc Chăm cần có sự trao đổi, đối thoại một cách thường trực nhưng nghiêm túc, để giải quyết những sự hiểu lầm, nghi kỵ, kéo theo sự chống phá lẫn nhau một cách vô ích.

Nếu bạn thực thi được dự án tập trung những trí thức Chăm tại hải ngoại trong một ngày hội luận nào đó về chủ đề đoàn kết thì bạn đã làm một công tác rất là quí giá so với thời gian bạn viết email để kêu gọi nhau đoàn kết. Nếu bạn không thưc hiện được dự án này, thì bạn nên suy nghĩ lại: có chăng giới trí thức Chăm tại hải ngoại hôm nay trong đó có bạn, không muốn đoàn kết với nhau để rồi đổ tội cho Po Dharma là người phá rối đoàn kết.

Hy vọng sẽ đọc những câu trả lời của bạn cho tôi trong một tương lai gần.

Chào tạm biệt

Po Dharma

Kuala Lumpur ngày 24-10-2010

(Nguồn tư liệu : Anakhan Champa 24-10-2010)

Bài liên quan :

• Phỏng vấn Po Dharma về Chế Linh
• Trả lời cho quan điểm đoàn kết của Chế Linh
• Nội dung 19 email của Chế Linh nhằm tẩy chay một số trí thức Chăm
• Ba năm sau, Chế Linh giải thích về Đại Hội Champa 2007
• Chế Linh trở lại chiến trường xã hội người Chăm 2009