Lâm Gia Tân

Kính gởi: ông Lâm Gia Tân. Ông quyết định viết bài ngày 11-8-2010 để chỉ trích Po Dharma không phải là một ngạc nhiên đối với tôi. Ðây là một điều mà tôi đã ít nhiều chờ đợi từ hơn 3 năm nay khi Po Dharma cùng các trí thức Chăm chuẩn bị tổ chức Ðại Hội 175 năm Champa bị xoá tên trên bản đồ.

Ðể giải tỏa những lấn cấn còn tồn tại trong một số ký ức của người Chăm, chúng ta cần ý thức tầm quan trọng đặc biệt của tổ chức khoa học. Po Dharma đã tham gia tổ chức khoa học ít nhất từ 33 năm nay. Những Ðại học và Viện nghiên cứu về Champa Học họ đâu đến nỗi cận thị mà không thấy Po Dharma không có tài năng lại mời đi hội thảo tại các quốc gia Nhật, Mã Lai, Mỹ, Ðan Mạch, Liên Bang Nga v.v. Tất cả những bài viết của Po Dharma đều chính xác và đứng đắn, không có một phản ứng nào bất lợi cả, tất cả chỉ là những phản ứng ủng hộ. Nhiều trí thức Pháp và Việt tại Pháp còn bày tỏ thiện cảm với Po Dharma.

Một tổ chức là một kết hợp của những con người không những theo đuổi cùng một mục đích mà còn đồng ý trên phương thức hành động. Ông đã chọn một phương thức đấu tranh rất khác với phương thức Po Dharma nên sự chống đối Po Dharma là khá bình thường. Tuy vậy dù không thích Po Dharma, ông cũng nên dùng lời lẽ một cách trang nhã, cần điều chỉnh cách suy nghĩ và hành động của mình khi nghĩ đến người khác, dù sao chúng ta vẫn là anh em tuy không cùng trong một tổ chức.

Lời sau cùng tôi muốn nói vấn đề tranh luận liên quan đến chủ đề văn học, lịch sử và nền văn minh Champa còn rất khó khăn, tất cả chúng ta còn phải đối đầu với nhiều thức thách. Những thức thách đó không được làm nản lòng một người đầy ý chí và nghị lực như Po Dharma. Nói chung không ai có thể trả lời một cách thỏa đáng. Tuy nhiên cũng có một số người vì bè phái mà họ thích suy nghĩ như nhau, thích bày tỏ quan điểm giống nhau, cũng như ông chống Po Dharma vì ông thích bắt chước hoặc nghe có người chống.

Chìa khóa cuối cùng giúp lịch sử và văn học Champa được giải phóng đó là Po Dharma là người có bản lĩnh dám nói và viết về sự thật. Chỉ có sự thật mới giải phóng văn học và lịch sử Champa, trong khi đó ông viết "do bạn bè và thân hữu yêu cầu" trong mục tiêu nhằm hạ bệ Po Dharma.

Tôi xin cải chính : Thành Phần qua Pháp 3 tháng vào mùa hè năm 1998 trong chương trình hợp tác về Champa Học giữa Trường Ðại học tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh và Ðại học Sorbonne.

Paris ngày 16-9-2010

Dominique Nguyen

(Nguồn tư liệu : Anakhan Champa 6-10-2010)

Bài liên quan :

• Lâm Gia Tân vu khống Po Dharma tham nhũng tiền của Thành Phần
• Trả lời cho bài viết của Lâm Gia Tân về Po Dharma và Champaka