Thành Đài

«Thay lời của BBT: Ngày 20-6-2010, ông Thành Đài tuyên bố trong bài viết gởi cho bà con Chăm cho rằng những thành tựu của “Hành Trình Đấu Tranh Văn Hóa Champa Sang Á Châu”, của nhóm trí thức Chăm tại hải ngoại (xem Harak Champaka 46 (17-6-2010)

“chỉ là cách nói cho giới Chăm thất học và ít hiểu....Vì ai cũng biết, hai công việc: nghiên cứu văn hóa Champa và đấu tranh văn hóa Champa là hai hình thức công việc khác nhau một trời một vực, một bên là hoạt động khoa học bởi người Pháp, và bên còn lại, là hoạt động phong trào văn hóa bởi người Chăm”.

Đây là lời tuyên bố của một vị tiến sĩ thiếu tri thức nhận định thì đúng hơn. Vì rằng, Champaka không nói gì đến công trình “nghiên cứu văn hóa Champa” của cơ quan Pháp, tức là không bàn đến những dự án nghiên cứu khoa học liên quan đến văn hóa, lịch sử, ngôn ngữ chữ viết Champa, v.v, mà là nêu ra những nổ lực của cộng đồng trí thức Chăm tại hải ngoại trong đó có Po Dharma, Từ Công Thu, Chế Linh, Từ Công Phụng, v.v.,  đã thành công trong việc vận động cơ quan nghiên cứu khoa học của Cộng Hòa Pháp, sứ quán Pháp, Bộ Văn Hóa Mã Lai đứng ra tổ chức ngày văn hóa Champa tại Mã Lai nhằm thông tri đến quần chúng thế giới biết rằng vương quốc Champa không còn nữa, nhưng dân tộc Champa vẫn còn hiện hữu và dân tộc này cần được sự che chở từ các quốc gia có chủ quyền trên thế giới, trong đó có Pháp và Mã Lai là hai quốc gia rất quan tâm đến vấn đề dân tộc Chăm hôm nay.

Nếu cho rằng phong trào văn hóa Champa sang Á Châu chỉ là hoạt động khoa học của người Pháp, thì ông Thành Đài đúng là một vị Ts không biết gì về cơ cấu tổ chức nghiên cứu khoa học. Vì rằng công tác khoa học Champa của Pháp hay của Thụy Điển đi nữa chỉ là công việc chú tâm vào công trình nghiên cứu đến lịch sử, văn học, ngôn ngữ chữ viết Chăm, v.v. chứ không quốc gia nào chịu bỏ công và ngân sách để tổ chức triển lãm Champa và 2 đêm văn nghệ Champa, mời cả ca sĩ Chế Linh và Từ Công Phụng đến trình diễn và phái đoàn Champa hơn 40 người trên thế giới đến tham dự. Cũng vì là vị Ts với mảnh bằng giả, thành ra Thành Đài thiếu hẳn kiến thức và đã quên đi một yếu tố: Bộ Văn Hóa Mã Lai là cơ quan chỉ lo phát triển văn hóa của dân tộc Mã Lai. Chính vì thế, vấn đề văn hóa Champa không phải là công việc của Bộ này, nếu không có giới trí thức Chăm đứng ra tác động hay yêu cầu Bộ này thực hiện.

Nói đến phong trào văn hóa Champa thì phải nói đến Po Dharma. Ông ta là người Chăm có bằng Tiến Sĩ  thật sự chứ không phải bằng giả như Thành Đài. Cũng vì danh dự dân tộc, Po Dharma đã để lại cho hậu thế 17 tác phẩm về văn hóa và lịch sử Champa viết bằng tiếng Pháp và Mã Lai, chưa nói đến công tác điều hành để xuất bản 10 số tập san Champaka; cố gắng đấu tranh để đưa chương trình Champa vào các cơ quan khoa học thế giới và diễn đàn quốc tế. Ông cũng là người Chăm duy nhất có chức Pgs trong đại học của Cộng Hòa Pháp; giữ nhiều vai trò trong phái bộ của Pháp để hoạt động ở khu vực Đông Nam Á, nhất là vận động cơ quan nghiên cứu nước ngoài hướng về Champa học. Và hiện nay, ông ta được đại học Malaya Mã Lai (UM) ở Kuala Lumpur mời sang để giảng dạy chương trình Champa học.

Thành Đài tự xưng có bằng Ts. từ năm 1997. Thế thì Thành Đài đã có chức vụ gì trong nhà nước của quốc gia có chủ quyền, ngoại trừ sống lang thang gạt tiền công nhân lao động, ăn bám vào người Chăm Campuchia và hôm nay lại ăn bám vào tiền xã hội của chính phủ Thụy Điển, nhưng lúc nào cũng dạy cho trí thức Chăm làm nghề chính trị mà chính ông ta cũng chưa biết chính trị là gì? 

Về ngành Đông Nam Á học, Ts. Thành Đài cũng đừng quên rằng đại học nào trên thế giới, kể cả đại học tại Thụy Điển, đều có chương trình giảng dạy về Champa. Không phải vì thế mà đại học này lại có nghĩa vụ đứng ra thành lập trung tâm Champa để truyền bá văn hóa và lịch sử Champa, nếu trí thức Chăm trong và ngoài nước không tìm cách thúc giục, cổ động để họ chú tâm đến vấn đề Champa.

Tự xưng là Ts. và hiện định cư tại Thụy Điển, Thành Đài nên làm sao vận động nhà nước Thụy Điển thành lập một trung tâm gì đó để giúp đỡ dân tộc Chăm, dù là văn hóa, giáo dục hay xã hội đi nữa. Chính đó mới là công tác thực tiễn hơn là viết email để quảng cáo những dự án ma.

Hội Đồng Dân Tộc Bản Địa của Liên Hiệp Quốc là cơ quan có chức năng nhằm bảo vệ cho người Chăm, một tập thể dân bản địa tại Việt Nam hôm nay. Không phải vì thế mà Liên Hiệp Quốc phải có nghĩa vụ đấu tranh cho người Chăm, nếu dân tộc Chăm, dù cá nhân hay tập thể, không đứng ra đấu tranh để đòi quyền lợi của mình.

Dựa vào các yếu tố trên đây, chúng tôi cho rằng ông Thành Đài đang bỏ thì giờ để tị hiềm và chống phá những trí thức Chăm hay tổ chức của người Chăm đang nổ lực đấu tranh cho dân tộc Chăm tại hải ngoại, hơn là dùng thì giờ đó để làm một ít gì thực tiễn hơn cho dân tộc này, ngoại trừ, viết email để quảng cáo cho những dự án ma nhằm lường gạt bà con Chăm  mà thôi.

Để cho độc giả biết thêm Thành Đài là ai, chúng tôi đăng nguyên văn bài viết của Dominique Nguyen, người Chăm Phan Rí hiện sinh sống tại Pháp, gởi cho bà con Chăm ngày mà tòa soạn Champaka của chúng tôi đã nhận được. »

Kính gởi : Phái đoàn các vấn đề dân tộc Chăm

Vì bất mãn với chính sách phân biệt đối xưœ của chế độ Việt Nam Cộng Hoà, Po Dharma cùng các chí hữu từ giã quê hương để tham gia Fulro. Chính phủ lâm thời Fulro tuy sụp đổ vào năm 1975, nhưng chí hữu Po Dharma vẫn một lòng chung thủy với tổ chức và tiếp tục đấu tranh từ hơn 40 năm nay trong mục tiêu bảo tồn di sản văn hoá Champa. Đấu tranh để cùng nhau chia sẻ một tương lai chung, nuôi một giấc mơ và chấp nhận sự may rủi.

Đọc những tác phẩm và thành tích đấu tranh của Po Dharma không phải để đánh giá nó mà để tìm hiểu con người và sự nghiệp, về tư tưởng đấu tranh cho một dân tộc đã mất chủ quyền. Po Dharma vừa là nhà nghiên cứu vừa nhà cách mạng. Trong cuộc đấu tranh ông ta động viên và tập hợp mọi sinh lực, gom góp tất cả mọi người cùng huyết thống, cùng ngôn ngữ và văn hoá trong đó có sắc dân Jarai, Radé, Chru, Kaho, Raglai, Stiêng, Chăm, v.v.. Đó là quy luật mà các vương triều Champa từ thời lập quốc cho đến chính phủ lâm thời của Ja Thakwa, Fulro đều có sự tham gia đủ thành phần sắc dân. Việc làm Po Dharma nó liên quan mật thiết với công cuộc đấu tranh cho dân tộc, tôi tin rằng các thế hệ sau sẽ có điều kiện để quan sát, nhận đinh chính xác về Po Dharma. Sau khi ông đọc bài “Hành trình văn hoá Champa sang Á Châu”, tôi thấy ông chỉ trích Po Dharma hơn là phê bình ông ta. Đây là một điều đáng tiếc chứ không phải là một điều đáng trách. Có chăng ông thuộc thành phần trí thức trực diện với sự thua kém của chính mình, vì lẽ đó tôi thấy ông không bao giờ thoải mái khi nhìn lại những thành tích của Po Dharma. Tôi tin rằng thời gian sẽ đòi hỏi ông nhiều cố gắng và nhẫn nhục để rút ngắn dần sự thua kém này.

Trân trọng chào ông

Dominique Nguyen

(Nguồn tư liệu : «Quan điểm của Dominique Nguyen về thái độ của Thành Đài»,  Anakhan Champa số 20, ngày 5-6-2010)

Bài liên quan :

• Thanh Hương tẩy chay Po Dharma và Musa Porome
• Adb. Karim : Ðôi lời với bà Thanh Hương
• Trả lời cho bài viết của Thành Thanh Hậu
• Musa trả lời cho Thành Ðài
• Ðại hội 2007: Thư trả lời cho Thành Ðài và Chế Linh
• Thành Đài : Một hiện tượng trí thức Chăm tại Hải ngoại
• Vấn đề chính phủ Chăm lưu vong của Thành Ðài
• Sự ra đời chính phủ Chăm lưu vong của Thành Đài
• Thành Đài khai tử Chính Phủ Chăm Lưu Vong
• Ðoàn đại biểu về các vấn đề dân tộc Chăm của Thành Đài
• Chuyến công du của Thành Ðài tại Thái Lan ?
• Thành Ðài trở lại chiến trường hạ bệ Musa Porome
• Thành Ðài : Thành viên Champaka chỉ là những người thất học