N. Ph. Trọng và B. Obama

Việt Nam và Hoa Kỳ là hai quốc gia thù địch, đã từng gây ra một cuộc chiến tương tàn và thảm khóc trong suốt hai thập niên, nhưng hôm nay lại trở thành hai nước bạn, chấp nhận quên đi những gì đã xảy ra trong quá khứ để xây dựng lại một tương lai mới cho hai dân tộc, trong tinh thần tôn trọng lẫn nhau. Đây là qui luật chung nằm trong tiến trình lịch sử đấu tranh của các dân tộc tiến bộ trên thế giới.

Trong bất cứ cuộc đấu tranh nào, những phe đối lập, dù là sự đối lập này mang tính cách chính trị, quân sự, văn hoá hay xã hội đi nữa, cũng cần có sự gặp gở giữa những đối phương để trao đổi và trình bày một cách thẳng thắng và trung thực những quan điểm của mình hầu đi tìm một giải pháp chung cho vấn đề. Cuộc gặp gở giữa hai nhà lãnh đạo của hai quốc gia thù địch, tức là giữa Nguyễn Phú Trọng (tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam) và B. Obama (thổng thống Hoa Kỳ) đã diễn ra tại Toà Bạch Ốc vào ngày 7-7-2015 là một bài học quí giá mà dân tộc Chăm hôm nay cần nên học hỏi và tiếp thu.

Video: Cuộc đối thoại giữa B. Obama và N. Ph. Trọng

Ai cũng biết, xã hội Chăm hôm nay đang trải qua một cơn khủng hoảng không lối thoát. Cộng đồng Chăm chưa đầy 100 gia đình ở nước ngoài nhưng chia thành nhiều phe nhóm và nẩy sinh bao tổ chức hội đoàn như IOC-Champa, Hội Đồng Phát Triển Văn Hoá Champa, Hội Bảo Tồn Văn Hoá Champa, Hội Văn Hoá Truyền Thống Champa, Hội Văn Hoá Nghệ Thuật Champa, Hội Bangsachampa, v.v. Và hội đoàn nào cũng ôm ấp tên gọi Champa thân thương để làm chủ đề cho cuộc đấu tranh và tung ra hàng loạt khẩu hiệu oai phong, nào là

• Chủ trương đoàn kết dân tộc,

• Sẳn sàng hy sinh bản thân vì lịch sử,

• Tuyên thệ đấu tranh vì quyền lợi chung của dân tộc,

• Cương quyết hát bài ca vì tổ quốc và dâng cả vòng hoa chiến thắng cho những anh hung liệt sĩ Champa đã hy sinh cho đất nước, v.v.

Có chăng những chủ trương mà trí thức và thanh niên Chăm ở hải ngoại vừa nêu ra chỉ là một bích chương quảng cáo nhất thời, không biểu tượng cho sự thật của lịch sử. Vì rằng, chính những hội đoàn này lại bỏ quên đi những lời thề đoàn kết của mình, bằng cách từ chối cộng tác, hợp tác với những hội đoàn anh em, một khi quyền lợi và di sản văn hoá Champa bị đe đoạ. Bên cạnh đó, những hội đoàn này không bao giờ chấp nhận gặp nhau hay ngồi chung với nhau để đối thoại và trình bày quan điểm của mình một cách thẳng thắng hầu giải quyết những sự khác biệt giữa đôi bên, mặc dù những thành viên của hội đoàn này đều là những người Chăm cùng dòng máu chung của vương quốc Champa, chứ không phải là những đối tượng thù địch hoàn toàn ngoại lai trên phương diện chủng tộc.

Nguyễn Phú Trọng và B. Obama

Có chăng sự chia cách giữa những hội đoàn Chăm hôm nay không phát xuất từ bản chất chia rẻ của dân tộc Chăm, mà là phát xuất từ một số bậc đàn anh Chăm chưa ý thức được thế nào là yếu tố cần thiết trong “văn hoá đối thoại” giữa những người đồng tộc hầu mang lại niềm vui và an bình cho xã hội. Chỉ cần một buổi cơm thân mặt hay một buổi gặp gỡ thân tình giữa những bậc đàn anh Chăm, thì xã hội Chăm tại hải ngoại hôm nay không còn lâm vào cơn khủng hoảng nữa. Ngày hội ngộ giữa thanh niên Chăm ba miên (Panduranga, Châu Đốc và Campuchia) nhân dịp ra mắt sách Lịch Sử Champa bằng tiếng Anh tại đại học Davis Hoa Kỳ, để nói lên tinh thần đoàn kết giữa thanh niên Chăm 3 miền, là một yếu tố điển hình để chứng minh rằng dân tộc Chăm không có bản chất chia rẻ như một số người thường hiểu lầm. Nếu một số đàn anh Chăm hôm này không muốn hợp tác với nhau, kéo theo bao phiền hà trong xã hội, vì đây chỉ vấn đề mang tính cách thời sự nằm bên lề của lịch sử, chứ không biểu tượng cho bản chất chung của dân tộc.  

*

Việt Nam và Hoa Kỳ là hai quốc gia thù địch, nhưng hai nhà lãnh đạo của hai quốc gia này vẫn chấp nhận đối thoại với nhau. Các hội đoàn Chăm tại hải ngoại đều là những hội đoàn anh em, chứ không phải là những tổ chức thù địch. Nếu những hội đoàn này không chấp nhận đối thoại với nhau hay ngồi chung với nhau một bàn để tìm một giải pháp chung cho dân tộc, là vì mục tiêu của hội này chỉ nhắm vào công tác tập trung một số thành viên để sinh hoạt với nhau trong biên giới eo hẹp của hội đoàn qua các lễ hội và đình đám, chứ không phải là những tổ chức đấu tranh thật sự để bảo vệ quyền lợi chung của dân tộc trong nghĩa rộng của nó, mặc dù tên gọi của các hội này thường mang “âm vang Champa” thân thương trong đó.