Ts. Bá Trung Phụ

« Kỹ thuật bảo quản văn tự cổ bằng giấy của người Chăm » là bài khảo luận của Bá Trung Phụ đăng trong tác phẩm Ngôn ngữ Chăm, thực trạng và giải pháp do nhà xuất bản Phụ Nữ ấn hành vào năm 2011, trang 83-92. Bá Trung Phụ là Ts. Dân Tộc Học gốc người Chăm Palei Ram (Văn Lâm, Ninh Thuận), hiện đang phục vụ trong Bảo Tàng Lịch Sử Việt Nam tại Thành Phố Hồ Chí Minh.

 Nội dung của bài viết nhằm nêu ra thực trạng văn bản cồ Chăm đã tồn tại từ lâu đời, đang bị hủy hại bởi thời gian và khí hậu nóng ẩm. Qua đó, bài viêt đưa ra biện pháp kết hợp phương pháp bảo quản truyền thống và kĩ thuật bảo quản hiện đại để bảo tồn kho tàng văn học Chăm. Cuối cùng của bài viết, Ts. Bá Trung Phụ đề xuất và kêu gọi thế hệ trẻ người Chăm phải học chữ Chăm truyền thống, chứ không phải chữ Chăm cải biến của Ban Biên Soạn, để kế thừa, bảo quản và phát huy có hiệu quả văn bản cổ Chăm trong cuộc sống hiện đại.

Trong phần kết luận, Ts. Bá Trung Phụ cho rằng sách cổ Chăm là yếu tố phản ảnh cho giá trị di sản lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng của dân tộc Chăm. Một mai, sách Chăm cổ không còn nữa là một sự mất mát lớn. Vì vậy, hơn lúc nào hết các ngành chức năng của nhà nước Việt Nam và cộng đồng Chăm nên quan tâm bảo tồn và cứu vớt di sản văn hóa vô giá này và kêu gọi giới trẻ nên học chữ Chăm truyền thống để có thể kế thừa, lưu giữ, bảo quản và phát huy di sản ngôn ngữ chữ viết Chăm truyền thống do cha ông để lại.

Nội dung bài viết của Ts. Bá Trung Phụ rất gần gủi với quan điểm của Pgs. Ts. Po Dharma, Pgs. Ts. Thành Phần, Ts. Phú Văn Hẳn, Ts. Trương Văn Món, Pts. Đàng Năng Hòa, Ts. Pts. Quảng Đại Tuyên, Sử Văn Ngọc, Thập Liên Trưởng, Lộ Trung Cân, v.v. nhằm kêu gọi thế hệ trẻ Chăm hôm nay phải học chữ viết Chăm truyền thống được lưu hành từ thời Po Rome (1627-1651), một di sản ngôn ngữ chữ viết mà các bậc tu sĩ, bô lão và trí thức Chăm đang sử dụng hôm nay. Đây cũng là thông điệp để cho dân tộc nhận định rằng ngôn ngữ chữ viết Chăm là di sản thiêng liêng của dân tộc Chăm. Không vì lý do gì  3 trí thức Chăm (Nguyễn Văn Tỷ, Lộ Minh Trại và Quảng Đại Cẩn), quyết định cải biến qui luật chữ viết Chăm một cách tùy tiện. Có chăng đây là hiện tượng của người Chăm đang tìm cách tàn phá chữ viết Chăm truyền thống do tổ tiên người Chăm để lại cho thế hệ hôm nay? 

Xin bấm vào đây để xem : « Kỹ thuật bảo quản văn tự cổ bằng giấy của người Chăm » của Bá Trung Phụ