Trong tuần qua, đài Á Châu Tự Do loan tin rằng dự án khu liên hợp nhà máy luyện gan thép khổng lồ đang chuẩn bị xây dựng tại hai xã Phước Diêm và Cà Ná, huyện Thuận Nam, Ninh Thuận. Và có thể nói rằng đây là dự án khiến cho nhiều người Chăm mất ăn mất ngủ bởi câu chuyện xả độc của Formosa Hà Tĩnh đã làm cho vùng kinh tế ở miền bắc sa sút nghiêm trọng. Bây giờ, thêm một dự án thép ở miền Trung nữa, xem như cả miền Trung phải gồng lưng chịu đựng chất thải nếu như câu chuyện Formosa tái diễn tại Ninh Thuận.

Nhà máy thép Ninh Thuận do tập đoàn Hoa Sen bỏ tiền vào đầu tư xây dựng. Mặc dù dự án sắp sửa thi công nhưng người dân Ninh Thuận, nhất là dân tộc Chăm hoàn toàn không có thông tin gì về nó. Chưa có cuộc họp báo hoặc trưng cầu dân ý nào cả. Trong khi đó, mọi rủi ro và tai họa về sau đều do người dân gánh chịu.

Người Chăm hôm nay vẩn chưa quên những chuyện cũ. Năm 2012 Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng đến dự lễ khởi công xây dựng dự án gang thép Formosa ở Vũng Áng, lúc đó báo tỉnh Hà Tĩnh viết rằng dự án được ứng dụng kỹ thuật và các thiết bị tiên tiến trên thế giới về luyện gang, luyện thép và bảo vệ môi trường tốt nhất… Thế nhưng họ chỉ mới súc đường ống thôi thì cả vùng biển Bắc miền Trung đã chết khô từ động vật đến thực vật, trải dài trên vủng bờ biển 200km, chim chóc cũng không sống sót nổi.

Dân tộc Chăm đã hoảng sợ khi nghe tin nhà nước chuẫn bị xây dựng lò hạt nhân ở Ninh Thuận, một kỷ nghệ có thế tiêu diệt dân tộc Chăm trong chốc lác vì chất phóng xạ. Giờ lại thêm một khu công nghiệp luyện thép nữa. Người Chăm chỉ biết lắc đầu ngao ngán nghĩ rằng tỉnh Ninh Thuận sẽ còn khổ dài dài và đến lúc nào đó không xa, chỉ khoảng một thời gian ngắn nữa thôi, ngư dân Ninh Thuận sẽ chuyển qua nghề lặn thép thay vì nghề đánh cá ngoài biển.

Đầu tư xây dựng tại tỉnh Ninh Thuận là chiến lược nhằm giúp công ăn việc làm cho người Chăm. Tiếc rằng xây dựng nhà máy thép chẳng mang lại ích lợi gì dân tộc này, vì người Chăm hôm nay không có ai chuyên về ngành luyện thép. Chính đó là vấn đề mà người Chăm đã đưa ra bao nghi vấn.

Xem bài liên quan:

Nỗi lo trước dự án nhà máy thép Ninh Thuận

Dự án thép Cà Ná và những câu hỏi