Apsara Champa

Tuần này, BBT Champaka.info đã nhận được quan điểm của Thanh Hòa về điệu vũ Apsara Champa và Thanh Hòa có hứa rằng trong tương lai, các cô vũ nữ thực hiện Apsara sẽ có trang phục kín đáo hơn.

Đối với tổ chức Champaka, vấn đề trang phục mang tính cách kín đáo hay không kín đáo của vũ nữ Apsara không phải là điểm chính yếu trong màn vũ. Vì rằng Apsara là màn vũ cung đình của Champa, nhưng người Chăm hôm nay không còn biết như thế nào nội dung của vũ này. Kể từ đó, các nhà đạo diễn phải trả lời những câu hỏi sau trước khi bàn đến vũ Apsara Champa.

1). Phong cách

Làm sao người ta biết thế nào là phong cách nghệ thuật của Apsara (cách cử động chân tay và thân hình) trong cung đình Champa thời trước để rồi chúng ta áp dụng lại cho thế hệ hôm nay? Nếu không, các biên đạo múa tự chế tạo ra các phong cách của vũ liệu một cách lai căng và vô hóa cho di sản nghệ thuật Champa như ông Đặng Hùng đã làm!

2). Kiểu cách, màu sắc trang phục và nữ trang

Dựa trên cơ sở nào người ta chế biến kiểu cách, màu sắc của trang phục và nữ trang cho vũ nữ Apsara hôm nay, vì người Chăm chưa bao giờ thấy trang phục Apsara trong cung đình Champa thời trước!

3). Tiết tấu âm nhạc

Dựa trên cơ sở nào người ta biết thế nào là tiết tấu âm nhạc Apsara Champa thời trước!

Theo tổ chức Champaka, các tổ chức văn hóa Chăm không nên đưa màn vũ Apsara lên sân khấu kịch trường, nếu chưa trả lời cho 3 câu hỏi: Thế nào là phong cách, trang phục và tiết tấu âm nhạc Apsara trong cung đình của Champa thời trước. Nếu không, các hội đoàn này vô tình chế tạo màn vũ Champa mà chính dân tộc Chăm hôm nay không biết đến nguồn gốc của nó.

Nhìn trên cổ, vũ nữ Apsara này mặc hai bộ áo chồng lên nhau chứ  không phải trần truồng như người ta hiểu lầm

Theo tổ chức Champaka, các đạo diễn và các biên đạo múa Chăm nên đi tìm lại vết tích của điệu vũ Chăm cổ truyền bao gồm hơn 50 tiết tấu nằm trong tiết tấu của điệu trống gineng sau đây.

Từ 50 tiết tấu vừa nêu ra, đạo diễn cũng như biên đạo múa có thế chế ra hàng ngàn điệu vũ dân gian Chăm mà không đi ngược lại nghệ thuật văn hóa của dân tộc này!

Xin gởi cho Than Hòa điệu vũ và ban nhạc Apsara của dân tộc Bali (Indonesia) mà người ta nghĩ rằng phong cách vũ này rất gần gủi với vũ Apsara trong cung đình Champa thời trước. Vì rằng dân tộc Bali theo đạo Bà La Môn có Po Adhia, có phong cách xây dựng đền tháp, có kiểu nhà thang ye và khi chết làm đám thiêu như người Chăm:

Video vũ Bali: bai màn vũ sau đây thực hiện trước cổng nhà của một gia đình người Bali, chứ không phải là trước đền tháp. Nếu đền tháp thì công trình xây cất càng đồ sộ hơn nữa. 

http://www.dailymotion.com/video/x50rwz_dance-balinaise_music

http://www.dailymotion.com/video/x1bok6_bali-indonesie-part-4-danse-traditi_music

http://www.youtube.com/watch?v=EcguDzBEwQE&;feature=related

Video đám thieu Bali:

http://www.dailymotion.com/video/x3q36_balinese-cremation-community-party_travel

Video lễ tục trên tháp Bali:

http://www.youtube.com/watch?v=-guM-8LKTcY&;feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=eaxw7a94-b8

Chúc Thanh Hòa thành công và Champaka sẵn sàng trao đổi với Thanh Hòa về di sản của điệu vũ Apsara trong bối cảnh nghệ thuật Champa thời trước.

Vũ Chăm tại Ninh Thuận. Đây cũng là một trong phong cách cổ truyền rất gần gủi với  Apsara Champa, chứ không phài phong cách khiêu dâm như Đặng Hùng chế biến

Sau đây là danh sách ragem ginang Chăm:

Cahya,

Biyén,

Palmata

Patra Pô

Patra gik gai

Patra caik malaik

Patra tako' cang

Patra dak gai

Than da

Rat-inâ

Kinuen tajuh

Patri manuen

Patri Beng so

Patri canni

Patri dara nai anaih

Patri Bia Acakan

Caki manya

Patri Rideng

Mat Tituk

Pana jali

Pana cawet

Pana jamasiér

Pana jalitai

Bel tali

Man si

Tel jawa

Tel mano

Tel bayo jalimit [Cam M]

Jalikem

Sua-lem

Juk-lem

Mal tuw tathik

Mal tuw cek

Kameng

Mamrai

Libei

Jaih buai

Del buai

Birung haok

Birung pah klep a

Birung pah klep

Hala napuen

Lirat

Hua gaiy

Ceng praong

Po than

Po hanimper

A gai

Gha malikem

Jawa

Jawa carit

Jawa thanma

Libei lisei

Phụ lục:

Thư của Thanh Hòa

Kính gởi Champaka.info,

Tôi là Thanh Hòa,đạo diễn màn vũ " MỘT THOÁNG CHAM " do các thanh nữ Sacramento biểu diễn trong ngày Kate 2012 do Hội Văn Hóa Truyền Thống Champa tổ chức.

      Tại buổi trình diễn, Chúng tôi không dám giới thiệu màn vũ này là vũ APSARA mà là vũ điệu " MỘT THOÁNG CHAM " như là một sáng tác nghệ thuật sân khấu phản phất một nét nào đó Văn Hóa Cham mà thôi.

       Bản thân tôi,khi còn ở Việt Nam,dứt khoát không đồng tình với vũ điệu APSARA do ông ĐẶNG HÙNG sáng chế vì vũ nữ ăn mặc quá hở hang không thích hợp với Văn Hóa Cham chút nào!

       Riêng màn vũ " MỘT THOÁNG CHAM,tôi đã có gắng cho cac em vũ nữ Cham ăn mặc tương đố Kín Đáo.Nhưng nếu bà con mình cho rằng nó chưa đủ Kín Đáo,thì tôi xin đề nghị,trong các kỳ trình diễn mai sau,nên cho các vũ nũ mặc thêm một chiếc áo nữa cho nó hoàn toàn Kín Đáo như tôi đã từng làm trước đâyqua diệu vũ " CIVA " do 3 em thiếu nữ Cham Sacramento biểu diễn trong bộ y phục rất là KÍN ĐÁO.

       Không có vấn đề gì đâu,thưa quí vị.

       Trân trọng kính chào

                                                                                                           THANH HÒA